Να βλέπουμε τον Θεό στο πρόσωπο των παιδιών και να δώσουμε την αγάπη του Θεού στα παιδιά. Να μάθουν και τα παιδιά να προσεύχονται. Για να προσεύχονται τα παιδιά, πρέπει να έχουν αίμα προσευχομένων γονέων.
Όσιος Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης
Ένα άμορφο αλλιώτικο ταξίδι στην μοναδική μας Σαντορίνη ,το Νησί της κρυμμένης δύναμης ..
Ο Ιερός Ναός της Παναγίας Γιατρίσσης της Κοκκινόρραχης Σπάρτης έχει ένα θαυμαστό ιστορικό, στο οποίο θα περιηγηθούμε μέσα από τα γλαφυρά λόγια του π.Σεβαστιανού Κονιδάρη, ο οποίος μέσα σε ένα μικρό πόνημα που είχε εκδώσει το 1978, ιστορεί τα όσα διεπράχθησαν από το κτίσιμο του ναού μέχρι σήμερα.
Περί το έτος 1888 μία νέα κόρη 14 χρονών, βοσκοπούλα, από το χωριό Αφυσσού που την έλεγαν Νικολέττα, έβοσκε τα πρόβατα της στην περιοχή μεταξύ της Ι.Μονής των Αγίων Τεσσαράκοντα, του χωρίου Τσουνίου (σημερινή Κοκκινόρραχη) και του χωρίου Αφυσσού.
Η Νικολέττα, ήταν ευσεβής και ενάρετη. Μόνη της απασχόληση, εκτός από το να βόσκει πρόβατα, ήταν η προσευχή. Ήταν κατά τις μαρτυρίες των πολλών μία αγία ύπαρξη, ένας επίγειος άγγελος που δεν ήθελε να μένει στον μάταιο τούτο κόσμο.
Η εξοχή για την Νικολέττα ήταν ένας μεγάλος Ναός που υμνούσε και δοξολογούσε το Πανάγιο Όνομα του Θεού, τα δε εξωκλήσια του Αγίου Δημητρίου κοντά στην Αφυσσού και του Αγίου Γεωργίου ψηλά στο δρόμο προς το Μοναστήρι των Αγίων Τεσσαράκοντα του οποίου σώζονται τα ερείπια, ήταν οι χώροι της συναντήσεως της με την Παναγία. Εδώ σε ένα από τα εξωκλήσια αυτά πήρε την εντολή από την Παναγία να προτρέψει τους κατοίκους των γύρων χωριών να κτίσουν Ναό που να τιμάται στο Όνομα Της.
Η Νικολέττα, υπάκουσε στην προσταγή της, αλλά στην αρχή δεν έγινε πιστευτή και κουράστηκε να επαναλαμβάνει συνέχεια την προτροπή της και να δείχνει μάλιστα και το χώρο που θα πρέπει να διαμορφωθεί και να κτισθεί ο Ναός. Βλέπετε, ο άνθρωπος σε σχέση με τα μεταφυσικά ζητήματα γίνεται δύσπιστος.
Με τα πολλά όμως, πολλοί, κυρίως από το χωριό Τσούνι (σημερινή Κοκκινόρραχη) κοντά στην περιοχή του οποίου ήταν ο χώρος που έπρεπε να κτισθεί ο Ναός έδωσαν προσοχή στα λόγια της και την επιμονή της.
Έστειλαν, λοιπόν , τότε και έφεραν τεχνίτες, κτίστες, από τα Λαγγάδια της Γορτυνίας.
Μόλις έφθασαν οι τεχνίτες, ήλθαν ακριβώς στο χώρο που έδειχνε η Νικολέττα ότι θα πρέπει να κτισθεί ο Ναός. Τα πράγματα όμως δεν έδειχναν και τόσο εύκολα γιατί ο χώρος ήταν ανώμαλος και πολύ επικλινής και τους δυσκόλευε στο να μετρήσουν, για να προβλέψουν σε ποια σημεία θα σχημάτιζαν τις γωνίες.
Από την δυσκολία τους όμως αυτή, που παρ’ ολίγο να τους κάνει να φύγουν και να αφήσουν ανεκτέλεστο το έργο, τους έβγαλε η πλήρης Θείας Χάριτος Νικολέττα. Τους είπε: «Μη σας δυσκολεύει τίποτε. Ο Ναός είναι θέλημα της Παναγίας να γίνει και θα γίνει. Προσέξτε με σας παρακαλώ.»
Παίρνει τότε η Νικολέττα τέσσερα πετραδάκια και τα πετάει σε τέσσερα σημεία. Ορίστε, τους λέει, εκεί ακριβώς πρέπει να σημαδέψετε και θα δείτε ότι σχηματίζεται ακριβώς το σχήμα που πρέπει να πάρει ο Ναός. Οι εργάτες μέτρησαν και ω! των θαυμασίων του Θεού! Ό, τι δεν μπόρεσαν να πετύχουν οι ίδιοι, έγινε τώρα, με την υπόδειξη της Νικολέττας.
Σε λίγο, οι εργασίες άρχισαν! Ένας Σταυρός χαράχτηκε στο μέσον και το σύνθημα δόθηκε. Με πολύ ενδιαφέρον τώρα και εμψυχωμένοι όλοι, μετά το πρώτο Θαύμα, έπεσαν στην δουλειά για την ισοπέδωση του εδάφους. Τα πράγματα σε λίγο φάνηκαν θαυμαστώτερα και έδωσαν μεγαλύτερο ενθουσιασμό που έκανε την πρόοδο των εργασιών μεγάλη. Κάτω από τη σκαπάνη των εργατών παρουσιάσθηκε μέγας θησαυρός. Στον ίδιο ακριβώς χώρο, κρυμμένα κάτω από τα χώματα, βρέθηκαν ερείπια παλαιοχριστιανικού Ναού. Η Αγία Τράπεζα του αποκαλύφθηκε, ένα πήλινο θυμιατήρι και άλλα αντικείμενα.
Μετά από αυτά η είδηση διαδόθηκε σαν αστραπή, όποτε πλήθη χριστιανών ξεχύθηκαν στους δρόμους από όλα τα σημεία και έφταναν στο χώρο του θαύματος. Η μακαριστή Μαριγώ Σταυροπούλου, έλεγε στο υιό της αείμνηστο Νίκο Σταυρόπουλο, ότι ήταν τόσο πολύ το πλήθος που συγκεντρώθηκε, ώστε έβλεπε κανείς από ψηλά μια μυρμηγκιά από ανθρώπους στον ιερό χώρο και ξεχυμένο στα μονοπάτια που οδηγούσαν εκεί.
Οι εργασίες με τις προσφορές των χριστιανών, συνεχίστηκαν, για να αποδώσουν μετά από ολίγο σχετικό διάστημα ολοκληρωμένο το νέο Ναό της Παναγίας σε Προσκύνημα των πιστών.
Κατά το κτίσιμο του Ναού έλαβαν χώρα τα εξής γεγονότα που απέδειξαν ακόμη μια φορά περίτρανα ότι ο Ναός της Παναγίας Γιατρίσσης έγινε με το θέλημα Της.
Η Νικολέττα, με τα όσα δι’ αυτής θαυμαστά έργα που έγιναν και για τα όσα η ίδια έλεγε και έπραττε, όλους έπεισε ότι πρόκειται περί κόρης ευσεβούς με Θείο φωτισμό, γι’ αυτό και της δόθηκε η προσωνυμία: «Αγία Κόρη».
Είναι άξιο να σημειωθεί το παρακάτω περιστατικό:
Όταν ισοπεδώθηκε ο χώρος και βγήκαν οι πέτρες του παλαιού ναού, η Νικολέττα, είπε στους κτίστες να μην χρησιμοποιηθούν οι πέτρες του παλαιού ναού για το κτίσιμο του νέου, αλλά να φυλαχτούν στην άκρη για να κτισθεί με αυτές το έρεισμα, δηλαδή ο τοίχος που θα συγκρατεί τα χώματα για τη στήριξη του εδάφους πάνω στο οποίο θα κτισθεί ο Ναός. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι ο ναός, είναι κτισμένος στην πλαγιά γηλόφου και θα ήταν αδύνατο να στηριχθεί για πολύ χωρίς αντέρεισμα που θα κρατούσε τα χώματα και θα τα προφύλαγε από την διάβρωση.
Ένας λοιπόν, νεαρός μάστορας ονόματι Δημήτριος Τάκος, στην προτροπή της Νικολέττας απάντησε με ανευλάβεια, υβριστικά και περιφρονητικά, οπότε, έλαβε χώρα το εξής γεγονός. Έμεινε παράλυτος εκεί που δούλευε. Τον σήκωσαν και τον έφεραν στο χωριό. Επισκέφτηκε πολλούς γιατρούς για να γίνει καλά πλην όμως κανένα αποτέλεσμα δεν επέτυχε, για να ξαναεπανέλθει στην Εκκλησία της Παναγίας Γιατρίσσης μετά από δύο χρόνια, όταν πια είχε κτιστεί ο Ναός με τον τοίχο γύρω για την στήριξη του και με τις πέτρες του παλαιού ναού, όπως είπε η Νικολέττα. Προσέπεσε στη Χάρι της και ζήτησε συγχώρεση. Και έπεσε εδώ μπροστά στην εικόνα, όπως σημειώνει ο μακαριστός Κωνσταντίνος Γιάνναρης και έγινε καλά και επέστρεψε στο σπίτι του δοξάζοντας το Θεό και την Παναγία Μητέρα του.
Τώρα η Νικολέττα, που όπως είπαμε, πήρε την προσωνυμία «Αγία Κόρη», έζησε μετά από το θαύμα τέσσερα χρόνια, όπως δε είχε προβλέψει και προείπε, εκοιμήθη σε ηλικία 18 ετών.
«Ηρπάγει ίνα μη κακία αλλάξη σύνεσιν αυτής».
Το σκήνωμα της Νικολέττας ενταφιάστηκε στο χωριό Αφυσσού, όταν δε έγινε η εκταφή τα οστά μεταφέρθηκαν στην εκκλησία της Παναγίας, η οποία στο μεταξύ για τα θαύματα που γίνονταν εκεί πήρε την προσωνυμία «Γιάτρισσα». Φυλάχτηκαν στην αρχή μέσα στην Εκκλησία και μετά ενταφιάστηκαν δίπλα στο ναό κοντά στην κεντρική είσοδο. Το 1969 μεταφέρθηκαν τα οστά της στο πίσω μέρος του ναού, όπου βρίσκονται μέχρι σήμερα.
Στις Πράξεις των Αποστόλων, ευλαβείς προσκυνητές της Παναγίας μας, μαζί με τα πολυάριθμα θαύματα που αναφέρονται στο ενεργητικό των Αποστόλων, περιλαμβάνεται και η εξής μαρτυρία, η οποία είναι ενδεικτική ότι με την θερμή πίστη και την παράκληση πολλά επιτελούνται: «Τόσο δε πολύ σεβόντουσαν τους Αποστόλους ο λαός, ώστε έβγαζαν από τα σπίτια τους στις πλατείες του ασθενείς και του έθεταν πάνω σε κρεβάτια, με σκοπό όταν θα περνούσε από εκεί ο Απόστολος Πέτρος να πέσει η σκιά του σε κάποιον από τους ασθενείς για να τον θεραπεύσει. Μαζευόταν τόσο δε πλήθος και από τις γειτονικές πόλεις και έφερναν όλους τους ασθενείς και αυτούς που ενοχλούνταν από ακάθαρτα πνεύματα και όλοι θεραπευόντουσαν».
Τα θαύματα λοιπόν, δεν είναι ξένο στοιχείο στην εκκλησία, η οποία πάντοτε δια των Αγίων της θαυματοποιεί – «θαυμαστός ο θεός εν τοις Αγίοις Αυτού».
Συνεπώς και τα σε διαφόρους καιρούς και τόπους γενόμενα θαύματα, εφ’ όσον έχουν απτές αποδείξεις είναι και πρέπει να είναι απολύτως παραδεκτά.
Τα Θαύματα της Παναγίας Γιατρίσσης εις τον χώρο του ναού Της, είναι πολλά. Κάθε ένας που την επικαλείται με πίστη, δέχεται τις ευεργεσίες της. Αναφέρονται εν συντομία τρία από αυτά:
Πρώτον θαύμα είναι η ανέγερση του Ναού όπως εξιστορήσαμε.
Δεύτερον, η τιμωρία και η ίαση του Δημητρίου Τάκου.
Τρίτον είναι το εξής: Ο Γεώργιος Γιάτρας απόστρατος Λοχαγός, που ήταν από τους Βουτιάνους και έμενε στη Σπάρτη, ήταν τελείως κωφός. Οι γιατροί του απέκλεισαν το ενδεχόμενο να ακούσει. Ήταν ευσεβής και καλός χριστιανός. Όταν δεν μπορούσε να πάει στην Εκκλησία, έμενε στο σπίτι προσευχόμενος κοντά στα εικονίσματα. Κατά την ημέρα της εορτής της Παναγίας Γιατρίσσης (8 Σεπτεμβρίου) η σύζυγος του με την αδελφή του, ήλθαν στην Εκκλησία της Παναγίας για να προσευχηθούν και να παρακολουθήσουν την εορτή. Όταν τελείωσε η Θεία Λειτουργία πήραν μαζί τους λίγο λαδάκι σε ένα βαμβάκι από την κανδήλα της Θεοτόκου και επέστρεψαν στο σπίτι. Ο Γιάτρας τις περίμενε για να μάθει τα νέα τους από την εορτή. Οι γυναίκες τον χαιρέτησαν και του έδωσαν το βαμβάκι με το λάδι. Αυτός το πήρε με πολλή ευλάβεια και κατευθύνθηκε στο Εικονοστάσι. Έκανε την προσευχή του στην Παναγία και ύστερα με το βαμβάκι άλειψε σταυρωτά τα αυτιά του, οπότε, ω των θαυμασίων του Θεού, του φάνηκε ότι έφυγαν τα βουλώματα από τα αυτιά του που δεν το άφηναν να ακούει και άκουγε καθαρά τις συζητήσεις των δύο γυναικών στην κουζίνα του σπιτιού. Το γεγονός το πανηγύρισε φωνάζοντας: «Παναγία μου Γιάτρισσα, Παναγία μου σε ευχαριστώ για το Θαύμα σου». Οι γυναίκες που άκουσαν τις φωνές έτρεξαν έκπληκτες κοντά του και με συγκίνηση παρακολούθησαν τις εκδηλώσεις ευχαριστίας του προς την Παναγία.
Η Παναγία μας είναι η μεσίτρια προς τον Κύριο μας, γι’ αυτό και όλοι εμείς ανατρέχουμε σ’ αυτή και την παρακαλάμε, ώστε να μεσιτεύει προς τον Θεό για την συγχώρεση των αμαρτιών μας, αλλά και για την επίλυση του κάθε είδους προβλήματος μας. Δεόμεθα, όπως αναφέρει και ο σύγχρονος Άγιος Εφραίμ ο Κατουνακιώτης, η Παναγία να μας χαρίζει σωματική και πνευματική υγεία, να μας φωτίζει, να μας ενισχύει, ό,τι έχει ανάγκη ο καθένας μας η Παναγία να το χορηγεί! Η Παναγία να μας κρατάει πάντα στην αγκαλιά της!
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗΣ ΤΟΥ ΑΔΙΚΟΥ, ΤΟΚΙΖΟΜΕΝΟΥ ΧΡΕΟΥΣ ΠΟΥ ΕΠΈΦΕΡΕ Ο ΜΗΤΡ. ΛΕΡΟΥ ΠΑΪΣΙΟΣ ΣΤΙΣ ΠΛΆΤΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΚΝΟΥ ΙΕΡΕΑ.
Χωρίς εκκλησιαστικό δικαστήριο, με πέντε παιδιά που σπουδάζει, ο π. Μιχαήλ Κουκουβάς βρέθηκε στο στόχαστρο του Μητροπολίτου Λέρου, Καλύμνου και Αστυπαλαίας Παϊσίου, επειδή κράτησε ανάστημα, δεν υπέκυψε στα βλάσφημα μέτρα επί κορωνοϊού, και στάθηκε δίπλα στο εκκλησίασμα
Η αστυνομία είπε στον π. Μιχαήλ ότι πήρε εντολή από τον Μητροπολίτη να πάει να τον βρει και να του κόψει πρόστιμα. Δυστυχώς πολλοί ταγοί της Εκκλησίας εκείνη την δύσκολη περίοδο, αντί να υπερασπίσουν την Ορθόδοξη Παράδοση και να προστατεύσουνε το ποίμνιό τους, έδωσαν όλο το βάρος στην «καλή διαγωγή» που έπρεπε να δείξουν προς τους κοσμοκράτορες και τσαλαπάτησαν πάνω στα παιδιά τους.
Να τους υπενθυμίσουμε το παράδειγμα ενός Αγίου που εορτάσαμε πριν λίγες ημέρες, του Αγίου Γρηγορίου του Ε’, Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, ο οποίος στο κάλεσμα να δραπετεύσει από την Κωνσταντινούπολη για να σωθεί, εκείνος αρνήθηκε να το κάνει γνωρίζοντας ότι την ώρα που θα βρίσκεται κάπου κρυμμένος, οι Τούρκοι πίσω θα σφάζουνε τους Χριστιανούς. Ο Άγιος επέλεξε την κόλαση, και οι δικοί μας, για να μην τους πιάσουνε στο στόμα τους οι δημοσιογράφοι, να μην χάσουνε τα ΕΣΠΑ και την καλή γνώμη του πατριάρχη, καρφώνανε στον αστυνόμο τους ιερείς τους και τα μοναστήρια τους!
Το ιστολόγιο μετά την ανάρτηση «Ο αγωνιστής πολύτεκνος ιερέας π. Μιχαήλ Κουκουβάς. Ο Παπαφλέσσας της Τελένδου! Γιατί η αλήθεια δεν φοβάται! (βίντεο στο τελος)» προσεγγίσθηκε από γνωστό αγωνιστή ιερέα, ο οποίος ζήτησε αν μπορεί να γίνει κάτι για να ξαλαφρώσουμε το βάρος του π. Μιχαήλ. Με την βοήθεια ενός αδελφού, ο οποίος γνωρίζει τον δημοσιογράφο . Ιωσήφ Παπαδόπουλο που πήρε την συνέντευξη στον π. Μιχαήλ, ήλθαμε σε επαφή με τον ιερέα και μετά από προσπάθεια τον έπεισε ο αδελφός να δώσει τα στοιχεία ενός λογαριασμού για να εξαφανίσουμε το χρέος. Τα πρόστιμα αρχικά έφθασαν στις 4.200 ευρώ (τέσσερις χιλιάδες διακόσια ευρώ) και με τις προσαυξήσεις τώρα αγγίζουν τις 6.000 ευρώ (έξι χιλιάδες ευρώ).
Αδέλφια, ό,τι μπορεί ο καθένας μας. Είτε 10 ευρώ, είτε 20 ευρώ, ή 50 ευρώ ή παραπάνω, όλα είναι ισάξια στα μάτια του Κυρίου αφού δίνονται από το υστέρημά μας για την δικαιοσύνη Του. Μέρες πού είναι ας κάνουμε με την βοήθεια του Χριστού και της Παναγίας ένα δώρο στον καλό ζηλωτή του Θεού, ο οποίος ΓΙΑ ΕΜΑΣ ΤΟΥΣ ΛΑΪΚΟΥΣ βρέθηκε στην πρώτη γραμμή και όλον αυτόν τον καιρό σηκώνει αγόγγυστα το βάρος του αυξανόμενου χρέους.
ΔΕΝ πρέπει να γίνεται έτσι. ΔΕΝ είναι σωστό.
Το πρόστιμο αυτό δεν είναι του πολύτεκνου π. Μιχαήλ Κουκουβά. Είναι ένα πρόστιμο που απευθύνεται σε όλα τα μέλη της Εκκλησίας. Ταπεινή μου άποψη είναι ότι τούτον ειδικά τον καιρό θα πρέπει να αποκτήσουμε έναν «κοινοβιακό» τρόπο σκέψης, που αρμόζει περισσότερο και στον τρόπο ζωής της Εκκλησίας, για να βοηθούμε ο ένας τον άλλον.
Δεν μπορεί να ζητούμε από τους ιερείς μας να βγαίνουν μπροστά κι εμείς να μην ενδιαφερόμαστε να τους βοηθήσουμε.
Ας κάνουμε μία καλή αρχή, δίνοντας το μήνυμα και στους άλλους ιερείς ότι όποτε το χρειαστούν εμείς θα βρισκόμαστε δίπλα τους.
Παρατίθεται ο λογαριασμός της Πρεσβυτέρας του π. Μιχαήλ Κουκουβά για να αποφευχθούν τα όποια παρατράγουδα με την τράπεζα.
ΣΤΟ ΟΝΟΜΑ : κα Φανερωμένη Τυρίκου
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Ένας αδελφός που μπήκε από Εθνική να βάλει κάποια χρήματα παρατήρησε ότι
*μπροστά βάζουμε το GR και χωρίς κενά προσθέτουμε τον αριθμό.
*και ότι το όνομα το γράφουμε με κεφαλαία Ελληνικά χωρίς τονισμό: ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ ΤΥΡΙΚΟΥ
Ας ελπίζουμε το ίδιο να ισχύει και για τις άλλες τράπεζες. Αλλιώς παλέψτε το λίγο και θα βρείτε την άκρη.
Τέλος ας επισημανθεί ότι ο π. Μιχαήλ έχει στείλει στο ιστολόγιο τα επίσημα στοιχεία του χρέους αλλά για λόγους δεοντολογίας και προσωπικών Τέλος ας επισημανθεί ότι ο π. Μιχαήλ έχει στείλει στο ιστολόγιο τα επίσημα στοιχεία του χρέους αλλά για λόγους δεοντολογίας και προσωπικών δεδομένων δεν δημοσιεύονται. δεδομένων δεν δημοσιεύονται.
Στὴν ἐπίσημη λειτουργικὴ γλώσσα ἡ ἀκολουθία αὐτὴ ὀνομάζεται «Ἀκάθιστος Ὕμνος» ἢ μονολεκτικὰ «Ἀκάθιστος» ἀπὸ τὴν ὀρθία στάση, ποὺ τηροῦσαν οἱ πιστοὶ καθ’ ὅλη τὴ διάρκεια τῆς ψαλμωδίας της. Ἔτσι καὶ μὲ τὰ λόγια καὶ μὲ τὴ στάση τοῦ σώματος ἐκφράζεται ἡ τιμή, ἡ ἰδιαίτερη εὐλάβεια, ἡ εὐχαριστία πρὸς ἐκείνη, πρὸς τὴν ὁποία ἀπευθύνουμε τοὺς χαιρετισμούς μας.
Εἶναι δὲ ἡ ἀκολουθία αὐτὴ στὴ σημερινὴ λειτουργική μας πράξη ἐντεταγμένη στὸ λειτουργικὸ πλαίσιο τῆς ἀκολουθίας τοῦ μικροῦ ἀποδείπνου, ὅπως ἀκριβῶς τελέσθηκε ἀπόψε. Ἔτσι γίνεται κάθε Παρασκευὴ στὶς τέσσερις πρῶτες ἑβδομάδες τῶν Νηστειῶν, ἀκόμα καὶ τὴν Παρασκευὴ τῆς Ε΄ Ἑβδομάδος, ποὺ μετὰ τὴν τμηματικὴ στὶς τέσσερις πρῶτες ἑβδομάδες ψαλμωδία του, ἀνακεφαλαιώνεται ὁλόκληρος ὁ ὕμνος.
Στὰ μοναστήρια, ἀλλὰ καὶ στὴ σημερινὴ ἐνοριακὴ πράξη καὶ παλαιότερα κατὰ τὰ διάφορα Τυπικά, ἔχουμε καὶ ἀλλὰ λειτουργικὰ πλαίσια γιὰ τὴν ψαλμωδία τοῦ ὕμνου: τὴν ἀκολουθία τοῦ ὄρθρου, τοῦ ἑσπερινοῦ, τῆς παννυχίδος ἢ μίας ἰδιόρρυθμης Θεομητορικῆς Κωνσταντινουπολιτικῆς ἀκολουθίας, τὴν «πρεσβεία». Σ\’ ὅλες αὐτὲς τὶς περιπτώσεις σ\’ ἕνα ὁρισμένο σημεῖο τῆς κοινῆς ἀκολουθίας γίνεται μία παρεμβολή. Ψάλλεται ὁ κανὼν τῆς Θεοτόκου καὶ ὁλόκληρο ἢ τμηματικὰ τὸ κοντάκιο καὶ οἱ οἶκοι τοῦ Ἀκαθίστου.
Θὰ παρατρέξωμε τὸ διαφιλονικούμενο, ἐξ’ ἄλλου, θέμα τοῦ χρόνου τῆς συντάξεως καὶ τοῦ ποιητοῦ τοῦ Ἀκάθιστου. Πολλοὶ φέρονται ὡς ποιηταί του: ὁ Ρωμανὸς ὁ Μελωδός, ὁ Γεώργιος Πισίδης, οἱ πατριάρχαι τῆς Κωνσταντινουπόλεως Σέργιος, Γερμανὸς ὁ Α΄, ὁ Ἱερὸς Φώτιος, ὁ Γεώργιος Νικομηδείας (Σικελιώτης), ποιηταὶ ποὺ ἔζησαν ἀπὸ τὸν Ζ΄ μέχρι τὸν Θ΄ αἰώνα. Ἡ παράδοσις παρουσιάζει μεγάλη ἀστάθεια καὶ οἱ νεώτεροι μελετηταί, στηριζόμενοι στὶς λίγες ἐσωτερικὲς ἐνδείξεις ποὺ ὑπάρχουν στὸ κείμενο, ἄλλοι προτιμοῦν τὸν ἕνα καὶ ἄλλοι τὸν ἄλλο ἀπὸ τοὺς φερομένους ὡς ποιητάς του.
Ἕνα ἱστορικὸ γεγονός, μὲ τὸ ὁποῖο συνεδέθη ἀπὸ τὴν παράδοσι ἡ ψαλμωδία τοῦ Ἀκάθιστου, θὰ μποροῦσε νὰ μᾶς προσανατολίση κάπως στὴν ἀναζήτησί μας: Ἡ ἐπὶ τοῦ αὐτοκράτορος Ἡρακλείου πολιορκία καὶ ἡ θαυμαστὴ σωτηρία τῆς Κωνσταντινουπόλεως τὴν 8η Αὐγούστου τοῦ ἔτους 626. Κατὰ τὸ Συναξάριο μετὰ τὴν λύσι τῆς πολιορκίας ἐψάλη ὁ ὕμνος αὐτὸς στὸν ναὸ τῆς Θεοτόκου τῶν Βλαχερνῶν, ὡς δοξολογία καὶ εὐχαριστία γιὰ τὴν σωτηρία, ποὺ ἀπεδόθη στὴν θαυματουργικὴ δύναμι τῆς Θεοτόκου, τῆς προστάτιδας τῆς Πόλεως. Πατριάρχης τότε ἦτο ὁ Σέργιος, ποὺ πρωτοστάτησε στοὺς ἀγώνας γιὰ τὴν ἄμυνα. Εὔκολο ἦταν νὰ θεωρηθῆ καὶ ποιητὴς τοῦ ὕμνου, ἂν καὶ οὔτε ὡς ὑμνογράφος μᾶς εἶναι γνωστός, οὔτε καὶ ὀρθόδοξος ἦτο. Ἐξ ἄλλου ὁ ὕμνος θὰ ἔπρεπε νὰ ἦταν παλαιότερος, γιατί ἂν ἦταν γραμμένος γιὰ τὴν σωτηρία τῆς Πόλεως δὲν θὰ ἦταν δυνατὸν παρὰ ρητῶς νὰ κάμνη λόγο γι’ αὐτὴν καὶ ὄχι νὰ ἀναφέρεται σὲ ἄλλα θέματα, ὅπως θὰ ἰδοῦμε πιὸ κάτω.
Ἡ ψαλμωδία ὅμως τοῦ Ἀκάθιστου συνδέεται ἀπὸ τὶς ἱστορικὲς πηγὲς καὶ μὲ ἄλλα παρόμοια γεγονότα: τὶς πολιορκίες καὶ τὴν σωτηρία τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἐπὶ Κωνσταντίνου τοῦ Πωγωνάτου (673), ἐπὶ Λέοντος τοῦ Ἰσαύρου (717-718) καὶ ἐπὶ Μιχαὴλ Γ΄ (860).
Ὅποιος ὅμως καὶ ἂν ἦταν ὁ ποιητὴς καὶ μὲ ὁποιοδήποτε ἱστορικὸ γεγονὸς ἀπὸ τὰ ἀνωτέρω καὶ ἂν συνεδέθη πρωταρχικά, ἕνα εἶναι τὸ ἀναμφισβήτητο στοιχεῖο, ποὺ μᾶς δίδουν οἱ σχετικὲς πηγές, ὅτι ὁ ὕμνος ἐψάλλετο ὡς εὐχαριστήριος ὠδὴ πρὸς τὴν ὑπέρμαχο στρατηγὸ τοῦ Βυζαντινοῦ κράτους κατὰ τὶς εὐχαριστήριες παννυχίδες ποὺ ἐτελοῦντο εἰς ἀνάμνησιν τῶν ἀνωτέρω γεγονότων. Κατὰ τὴν παρατήρησι τοῦ συναξαριστοῦ ὁ ὕμνος λέγεται «Ἀκάθιστος», γιατί τότε κατὰ τὴν σωτηρία τῆς Πόλεως καὶ ἔκτοτε μέχρι σήμερα, ὅταν οἱ οἶκοι τοῦ ὕμνου αὐτοῦ ἐψάλλοντο, «ὀρθοὶ πάντες» τοὺς ἤκουαν εἰς ἔνδειξιν εὐχαριστίας πρὸς τὴν Θεοτόκο, ἐνῶ στοὺς οἴκους τῶν ἄλλων κοντακίων «ἐξ ἔθους» ἐκάθηντο.
Γιατί ὅμως ψάλλεται κατὰ τὴν Μεγάλη Τεσσαρακοστή; Οἱ λύσεις τῶν ἀνωτέρω πολιορκιῶν δὲν συνέπεσαν κατ’ αὐτήν. Στὶς 8 Αὐγούστου ἐλύθη ἡ πολιορκία ἐπὶ Ἡρακλείου, τὸν Σεπτέμβριο ἡ ἐπὶ Πωγωνάτου, στὶς 16 Αὐγούστου ἑωρτάζετο ἡ ἀνάμνησις τῆς σωτηρίας τῆς Πόλεως ἐπὶ Λέοντος Ἰσαύρου καὶ στὶς 18 Ἰουνίου ἐλύθη ἡ πολιορκία ἐπὶ Μιχαὴλ τοῦ Γ΄.
Μὲ τὴν Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ συνεδέθη προφανῶς ἐξ αἰτίας ἑνὸς ἄλλου καθαρῶς λειτουργικοῦ λόγου: Μέσα στὴν περίοδο τῆς Νηστείας ἐμπίπτει πάντοτε ἡ μεγάλη ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου. Εἶναι ἡ μόνη μεγάλη ἑορτή, ποὺ λόγω τοῦ πένθιμου χαρακτήρας τῆς Τεσσαρακοστῆς, στερεῖται προεορτίων καὶ μεθεόρτων. Αὐτὴν ἀκριβῶς τὴν ἔλλειψη ἔρχεται νὰ κάλυψη ἡ ψαλμωδία τοῦ Ἀκάθιστου, τμηματικῶς κατὰ τὰ ἀπόδειπνα τῶν Παρασκευῶν καὶ ὁλόκληρος κατὰ τὸ Σάββατο τῆς Ε΄ ἑβδομάδος. Τὸ βράδυ τῆς Παρασκευῆς ἀνήκει λειτουργικῶς στὸ Σάββατο, ἡμέρα ποὺ μαζὶ μὲ τὴν Κυριακὴ εἶναι οἱ μόνες ἡμέρες τῶν ἑβδομάδων τῶν Νηστειῶν, κατὰ τὶς ὁποῖες ἐπιτρέπεται ὁ ἑορτασμὸς χαρμόσυνων γεγονότων, καὶ στὶς ὁποῖες, καθὼς εἴδαμε, μετατίθενται οἱ ἑορτὲς τῆς ἑβδομάδος. Καθ’ ὡρισμένα Τυπικὰ ὁ Ἀκάθιστος ἐψάλλετο πέντε ἡμέρες πρὸ τῆς ἑορτῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ καὶ κατ’ ἄλλα τὸν ὄρθρο τῆς ἡμέρας τῆς ἑορτῆς. Ὁ Ἀκάθιστος ὕμνος εἶναι τὸ κοντάκιο τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, ὁ ὕμνος τῆς σαρκώσεως τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ.
Ὅταν ὁ Ἀκάθιστος συνεδέθη μὲ τὰ ἱστορικὰ γεγονότα, ποὺ ἀναφέραμε, τότε συνετέθη νέο εἰδικὸ προοίμιο, γεμάτο δοξολογία καὶ ἱκεσία, τὸ τόσο γνωστὸ «Τῇ ὑπερμάχῳ». Στὴν ὑπέρμαχο στρατηγό, ἡ πόλις τῆς Θεοτόκου, ποὺ λυτρώθηκε χάρι σ’ αὐτὴν ἀπὸ τὰ δεινά, ἀναγράφει τὰ νικητήρια καὶ παρακαλεῖ αὐτὴν ποὺ ἔχει τὴν ἀκαταμάχητη δύναμι νὰ τὴν ἐλευθερώνη ἀπὸ τοὺς ποικίλους κινδύνους γιὰ νὰ τὴν δοξολογῆ κράζοντας τό: «Χαῖρε, νύμφη ἀνύμφευτε». Ὁ ὕμνος ψάλλεται καὶ πάλι σὲ ἦχο πλ. δ΄.
«Τῇ ὑπερμάχῳ στρατηγῷ τὰ νικητήρια,
ὡς λυτρωθεῖσα τῶν δεινῶν, εὐχαριστήρια
ἀναγράφω σοι ἡ Πόλις σου, Θεοτόκε·
ἀλλ’ ὡς ἔχουσα τὸ κράτος ἀπροσμάχητον,
ἐκ παντοίων με κινδύνων ἐλευθέρωσον,
ἵνα κράζω σοι•
Χαῖρε, νύμφη ἀνύμφευτε»
+Φουντούλης Ἰωάννης
O Δημήτρης Μελισσανίδης μιλάει στον Λάμπη Ταγματάρχη στην εκπομπή ΤΑΔΕ ΕΦΗ. Ο πατέρας του Δημήτρη Μελισσανίδη Γιώργος (Ζώρας) Μελισσανίδης. Πέθανε και προς έκπληξη της οικογένειας στην Παναγία Σουμελά συγκεντρώθηκαν χιλιάδες άτομα για να τον τιμήσουν. Άνθρωποι τους οποίους είχε βοηθήσει, άνθρωποι τους οποίους είχε ευεργετήσει.
Μετά τον θάνατο του ένας ράφτης πήγε στον Δημήτρη Μελισσανίδη με μια λίστα. Ο Ζώρας είχε δωρίσει ρούχα σε όλη την Κοκκινιά. Πήγαινε με σημειωματάρια στον πρόεδρο και του έλεγε: Οι τάδε είναι πολύ καλοί άνθρωποι, δώσε ό,τι θες, δηλαδή 1εκατ. δραχμές. Το έκανε συνέχεια και κάποια στιγμή ο Δημήτρης Μελισσανίδης του είπε: Λοιπόν πατέρα για να μην έρχεσαι συνέχεια και μου ζητάς σου πήρα μια επταώροφη πολυκατοικία στη Νίκαια, πάρε τα ενοίκια και κάντα ό,τι θες. Μετά από λίγο καιρό εμφανίζεται πάλι με σημείωμα. Ο πρόεδρος του λέει μα τι έγινε με την πολυκατοικία; Τη γέμισα με πρόσφυγες, του απαντά. Σε αυτή την πολυκατοικία ζουν μέχρι σήμερα οι απόγονοι των προσφύγων που είχε βάλει εκεί ο Ζώρας. Αυτά επιστρέφουν στη ζωή.
Μὲ τὴν Ἀκολουθία τοῦ Ἀκάθιστου Ὕμνου ἐκδηλώνονται εὐχαριστίες καὶ ἐγκώμια στὸ πρόσωπο τῆς Παναγίας. Ἀποτελεῖται, κατὰ βάση, ἀπὸ τὸν Ἀκάθιστο Ὕμνο καὶ τὸν Κανόνα τοῦ Ἀκάθιστου Ὕμνου, πλαισιωμένα μὲ ψαλμούς, ἀπολυτίκια καὶ εὐχές. Καὶ τὰ δύο χαρακτηρίζονται ὡς ἀριστουργήματα τῆς Βυζαντινῆς ὑμνολογίας , ποὺ ἐξαίρουν τὸ ἔργο καὶ τὸ πρόσωπο τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου , μὲ θεολογικὸ βάθος, κομψότητα λόγου, μουσικὸ κάλλος, ἁγιοπνευματικὴ ἔμπνευση.
Δημιουργοὶ
Ὁ Κανόνας τοῦ Ἀκάθιστου εἶναι ἔργο τῶν Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ (οἱ εἱρμοὶ) καὶ Ἰωσὴφ Ξένου τοῦ Ὑμνογράφου (τὰ τροπάρια). Πηγὲς τοῦ Ὕμνου εἶναι ἡ Ἁγία Γραφὴ καὶ οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ἐνῶ ὁ συνθέτης, ὁ χρόνος καὶ ἡ αἰτία τῆς σύνθεσης τοῦ Ὕμνου, παραμένουν ἀκόμα ἀνεξακρίβωτα ἀπὸ τοὺς μελετητές. Ἕνα εἶναι τὸ ἀδιαμφισβήτητο στοιχεῖο, ποὺ μᾶς δίνουν οἱ σχετικὲς πηγὲς , ὅτι ὁ ὕμνος ἐψάλλετο ὡς εὐχαριστήριος ὠδὴ πρὸς τὴν ὑπέρμαχο στρατηγὸ τοῦ Βυζαντινοῦ κράτους.
Περιεχόμενο
Ὁ «Κανόνας» (τὰ Τροπάρια τῶν Χαιρετισμῶν), μὲ ἐννέα ὠδές, οἱ εἱρμοὶ τῶν ὁποίων εἶναι:
α) Ἀνοίξω τὸ στόμα μου καὶ πληρωθήσεται πνεύματος,
γ΄) Τοὺς σοὺς ὑμνολόγους Θεοτόκε,
δ’) Ὃ καθήμενος ἐν δόξῃ ἐπὶ θρόνου θεότητος,
ε΄) Ἐξέστη τὰ σύμπαντα, ἐπὶ τῇ θείᾳ δόξῃ σου,
στ΄) Τὴν θείαν ταύτην καὶ παντιμον,
ζ΄) Οὐκ ἐλάτρευσαν, τῇ κτίσει οἱ θεοφρονες,
η΄) Παίδας εὐαγεῖς ἐν τῇ καμίνῳ,
θ΄) Ἅπας γηγενής, σκιρτάτω τῷ πνεύματι,
Ὁ «Ἀκάθιστος Ὕμνος»: περιλαμβάνει τὸ Ἀπολυτίκιο «Τὸ προσταχθὲν μυστικῶς λαβῶν ἐν γνώσει,», τὸ Κοντάκιο «Τῇ Ὑπερμάχῳ Στρατηγῷ τὰ νικητήρια,», τοὺς 24 Οἴκους (στροφὲς) σὲ ἀλφαβητικὴ ἀκροστιχίδα (Α – Ω) καὶ δύο Ἐφύμνια (ἡ τελευταία φράση τοῦ ὕμνου ποὺ ἐπαναλαμβάνει ὁ λαὸς) τὸ «Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε» καὶ τὸ «Ἀλληλούια».
Δομὴ
Οἱ περιττοὶ Οἶκοι (αὐτοὶ ποὺ ἀρχίζουν ἀπὸ τὰ στοιχεῖα Α, Γ, Ε, Η, κλπ.) ἀποτελοῦνται ἀπὸ 18 στίχους , οἱ 5 πρῶτοι στίχοι περιέχουν τὴν διήγηση , οἱ ἑπόμενοι 12 στίχοι ἀποτελοῦν τοὺς Χαιρετισμοὺς στὴ Θεοτόκο καὶ ὁ 18ος εἶναι τὸ ἐφύμνιο « Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε» . Οἱ ἄρτιοι Οἶκοι (ποὺ ἀρχίζουν ἀπὸ τὰ στοιχεῖα Β, Δ, Ζ, Θ, κλπ.) ἔχουν 5 στίχους ὡς διήγηση καὶ τὸ ἐφύμνιο «Ἀλληλούϊα» .
Τοὺς χαιρετισμοὺς αὐτοὺς τοὺς ἀπευθύνουν: ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριὴλ (Α, Γ), ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος ὡς ἔμβρυο ἀκόμα (Ἐ), οἱ ποιμένες (Ἡ), οἱ Μάγοι (Ἰ), οἱ πιστοὶ ποὺ ἐρύσθησαν ἀπὸ τὰ εἴδωλα (Λ), οἱ πιστοὶ γενικὰ (Ν, Ο, Ρ, Τ, Φ, Ψ).
Ὁ Ὕμνος διακρίνεται σὲ δύο ἑνότητες χωρὶς ὅμως νὰ λείπουν ἀπὸ κάθε ἑνότητα καὶ στοιχεῖα τῆς ἄλλης :
Α) Α-Μ, ποὺ ἀποτελεῖ τὸ ἱστορικὸ τμῆμα
Ὁ πρωτοστάτης ἄγγελος, ὁ Γαβριήλ, ἔρχεται καὶ φέρνει τὸ θεϊκὸ μήνυμα, τὸ «χαῖρε», στὴν Θεοτόκο (Α)
Ἐκείνη ἀπορεῖ γιὰ τὸν παράδοξο τρόπο τῆς συλλήψεως (Β)·
Ὁ Γαβριὴλ τῆς ἐξηγεῖ τὴν ἀπόρρητο βουλὴ τοῦ Θεοῦ (Γ)
Καὶ ἡ δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπισκιάζει τὴν ἀπειρόγαμο Παρθένο καὶ συλλαμβάνει τὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ (Δ).
Ἡ Θεοτόκος ἐπισκέπτεται τὴν συγγενῆ της Ἐλισάβετ, τὴν μέλλουσα μητέρα τοῦ Προδρόμου, καὶ ἀνταλλάσσουν προφητικοὺς λόγους (Ε).
Ὁ Ἰωσήφ, ὁ μνηστὴρ τῆς Παρθένου, ταράσσεται ἀπὸ τὴν ζάλη τῶν ἀμφιβόλων λογισμῶν, ἀλλὰ πληροφορεῖται ἀπὸ τὸν ἄγγελο τὸ μυστήριο τῆς συλλήψεως (Ζ).
Ὁ Χριστὸς γεννᾶται καὶ οἱ ποιμένες προσκυνοῦν τὸν ἀμνὸ τοῦ Θεοῦ (Η).
Ὁ θεοδρόμος ἀστέρας δείχνει τὸν δρόμο στοὺς μάγους τῆς Ἀνατολῆς (Θ), αὐτοὶ τὸν προσκυνοῦν (Ι)
Καὶ δὶ’ ἄλλης ὁδοῦ ἀναχωροῦν γιὰ τὴν Βαβυλώνα, οἱ θεοφόροι κήρυκες (Κ).
Στὴν Αἴγυπτο ὁ φυγὰς Κύριος συντρίβει τὰ εἴδωλα καὶ μὲ τὸν φωτισμὸ τῆς ἀληθείας διώχνει τὸ σκότος τοῦ ψεύδους (Λ).
Καὶ ὁ Συμεὼν δέχεται στὴν ἀγκάλη του ὡς βρέφος τεσσαρακονθήμερο τὸν τέλειο Θεὸ καὶ λαμβάνει τὴν ποθητὴ ἀπόλυση (Μ)Β) Ν-Ώ, ποὺ ἀποτελεῖ τὸ δογματικὸ-θεολογικὸ τμῆμα.
Ἡ νέα κτίσις, ποὺ δημιουργεῖ ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ μὲ τὴν σάρκωσή Του, δοξολογεῖ τὸν δημιουργὸ (Ν).
Ὁ παράξενος -«ὁ ξένος» – τόκος προτρέπει τοὺς ἀνθρώπους νὰ ξενωθοῦν ἀπὸ τὸν κόσμο καὶ νὰ μεταθέσουν τὸν νοῦ τῶν στὸν οὐρανὸ (Ξ).
Ὅλος ἦταν στὴν γῆ ὁ δοξολογούμενος Λόγος, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὸν οὐρανὸ δὲν ἀπουσίαζε (Ο).
Οἱ ἄγγελοι θαύμασαν τὸ ἔργο τῆς ἐνανθρωπήσεως καὶ τὴν κοινωνία τοῦ Θεοῦ καὶ τῶν ἀνθρώπων (Π).
Οἱ σοφοὶ καὶ ρήτορες τοῦ κόσμου ἔμειναν ἄφωνοι, μὴ μπορώντας νὰ ἐξηγήσουν τὸ μυστήριο τοῦ παρθενικοῦ τόκου (Ρ).
Ὁ Ποιμὴν -Θεὸς γίνεται πρόβατο –ἄνθρωπος θέλοντας νὰ σώσει τὸν κόσμο (Σ).
Ἡ Παρθένος γίνεται φυλακτήριο τεῖχος τῶν παρθένων καὶ ὅλων τῶν πιστῶν (Τ).
Κανεὶς ὕμνος δὲν μπορεῖ νὰ πληρώσει τὸν φόρο τοῦ χρέους στὸν Σαρκωθέντα Βασιλέα (Υ).
Ἡ Θεοτόκος εἶναι ἡ φωτοδόχος λαμπάδα, ποὺ μᾶς καθοδήγει στὴν γνώση τοῦ Θεοῦ (Φ).
Ὁ Χριστὸς ἦρθε στὸ κόσμο γιὰ νὰ τοῦ δώσει χάρη καὶ συγχώρηση (Χ).
Ἡ δοξολογία πρὸς τὸν Υἱὸ συνδέεται καὶ πρὸς τὴν ἀνύμνηση τοῦ ἔμψυχου ναοῦ Του, τῆς Θεοτόκου (Ψ).
Ὁ Ὕμνος κλείνει μὲ μία θαυμαστὴ ἀποστροφὴ πρὸς τὴν Παρθένο: «Ὢ πανύμνητε μῆτερ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίων ἁγιώτατον Λόγον,..»
Γιατί ὅμως ψάλλεται τὴν Μεγάλη Τεσσαρακοστή;
Ὁ Ἀκάθιστος Ὕμνος δὲν συνδέεται ἄμεσα μὲ τὴν περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς , ἀλλὰ μὲ τὴν ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, ποὺ ἐμπίπτει ὅμως πάντοτε μέσα στὴ κατανυκτικὴ αὐτὴ περίοδο.
Εἶναι ἡ μόνη μεγάλη ἑορτή, ποὺ λόγω τοῦ πένθιμου χαρακτῆρος τῆς Τεσσαρακοστῆς, στερεῖται προεορτίων καὶ μεθεόρτων. Αὐτὴν ἀκριβῶς τὴν ἔλλειψη ἔρχεται νὰ καλύψη ἡ ψαλμωδία τοῦ Ἀκαθίστου, τμηματικῶς κατὰ τὰ Ἀπόδειπνα τῶν Παρασκευῶν καὶ ὁλόκληρος κατὰ τὸ Σάββατο τῆς Ἐ’ ἑβδομάδος. Τὸ βράδυ τῆς Παρασκευῆς ἀνήκει λειτουργικῶς στὸ Σάββατο, ἡμέρα ποὺ μαζὶ μὲ τὴν Κυριακὴ εἶναι οἱ μόνες ἡμέρες τῆς ἑβδομάδος τῶν Νηστειῶν, κατὰ τὶς ὁποῖες ἐπιτρέπεται ὁ ἑορτασμὸς χαρμόσυνων γεγονότων, καὶ στὶς ὁποῖες, μεταφέρονται οἱ ἑορτὲς τῆς ἑβδομάδος.
Ἄλλωστε αὐτὴ τὴν Ἀκολουθία τὴν τελοῦμε καὶ ἄλλες περιόδους τοῦ ἔτους (στὰ μοναστήρια κάθε βράδυ μαζὶ μὲ τὸ Μικρὸ Ἀπόδειπνο διαβάζουν καὶ τοὺς Χαιρετισμοὺς τῆς Παναγίας μας). Ἀντίθετα ὅλες τὶς ἄλλες Ἱερὲς ἀκολουθίες (Προηγιασμένη, Μ. Ἀπόδειπνο, Μ. Κανὼν) τὶς συναντοῦμε μόνο τὴν περίοδο τῆς Σαρακοστῆς.
π. Διονυσίου Ταμπάκη*
Γράφει ο Νεκτάριος Δαπέργολας
Χους τής Γης
Του π. Στεφάνου Φρήμαν
“...ως του αποστρέψαι σε εις την γην, εξ ης ελήφθης, ότι γη ει και εις γην απελεύση.” (Γεν.3:19)
Εμείς τα ανθρώπινα όντα έχουμε ένα θεμελιώδη δεσμό με τον πλανήτη πάνω στον οποίο ζούμε – είμαστε φτιαγμένοι από τα δικά του υλικά. Δεν είμαστε φτιαγμένοι από χώμα του Άρη, ούτε από την σκόνη της Σελήνης, το αέριο του Δία ή τους δακτυλίους του Κρόνου. Είμαστε φτιαγμένοι από τα γήινα υλικά – πάντα ήμασταν και πάντα θα είμαστε. Αυτό δεν είναι ούτε κάτι τυχαίο, ούτε συμπτωματικό – είναι θεμελιώδες. Είμαστε ένα γήινο υλικό που έχει λογική και που ομιλεί. Αυτό όχι μόνο ισχύει για αυτή την… επί-γεια ζωή (επί της γης!), αλλά, σύμφωνα με τις Γραφές, ισχύει και για την αιώνια ύπαρξή μας με τον Χριστό. Η γήινη ύλη που ήταν και η γήινη σάρκα του Χριστού, είναι τώρα (με κάποιον τρόπο) η μεταμορφωμένη, αναστημένη γήινη ύλη που κάθεται αιώνια στα δεξιά του Πατρός.
Συχνά σκέφτομαι πως δίνουμε πολύ λίγη προσοχή στο χοϊκό σώμα μας. Η επιστημονική μας φαντασία μάς φαντάζεται να μετακινούμαστε αστραπιαία σε πλανήτες όλου του γαλαξία… να μεταθέτουμε τα μυαλά μας από το ένα δοχείο σε ένα άλλο… ή απλά να «παρκάρουμε» την αίσθησή μας μέσα σε κάποια βελτιωμένη έκδοση ενός φορητού υπολογιστή (ή του κινητού τηλεφώνου μας). Έχουμε ονομάσει «τεχνητή νοημοσύνη» τα τελευταία μας σκαλίσματα με τον ηλεκτρισμό και το πυρίτιο – κάτι που δείχνει μια σοβαρή αδυναμία κατανόησης ή σεβασμού για το θαύμα του ίδιου του μυαλού μας.
Ζούμε μέσα σε ένα εντελώς μοναδικό «βιοσύστημα» (biome). Ο κόσμος μας είναι σαφώς κάτι περισσότερο από χώμα, επειδή σφύζει αξιοθαύμαστα και από ζωή: ιούς, βακτήρια, μύκητες, ζώα και φυτά αμέτρητης ποικιλίας (και πολλά από αυτά ζουν μέσα μας και δραστηριοποιούν την ζωή μας). Έχουμε περισσότερα βακτήρια στο σώμα μας παρά κύτταρα. Μερικά από αυτά τα βακτήρια παίζουν ρόλο στην δημιουργία παραγόντων όπως η σεροτονίνη και άλλες βασικές χημικές ουσίες. Είμαστε τρομερά και υπέροχα φτιαγμένοι, και η ζωή μας είναι εντελώς συνυφασμένη με την ζωή άλλων πλασμάτων του πλανήτη. Τα τρώμε (φυτά, ζώα), τα αναπνέουμε, συμμετέχουν στις σκέψεις μας (παράδειγμα η αναφορά στην σεροτονίνη). Σαφώς κάτι περισσότερο από «χώμα», είμαστε χους που μπορεί να εκλογικεύει και να ομιλεί.
Κάποιος με ρώτησε πρόσφατα, «Θα υπάρχουν βακτήρια στον Παράδεισο;» Με έκανε να υποψιάζομαι πως ο οραματισμός μας είναι μάλλον λιγότερος από κοσμικός: δηλαδή, είναι πολύ μικρός.
Ο Άγιος Απόστολος Παύλος γράφει:
"Η γαρ αποκαραδοκία της κτίσεως την αποκάλυψιν των υιών του Θεού απεκδέχεται· 20 τη γαρ ματαιότητι η κτίσις υπετάγη, ουχ εκούσα, αλλά δια τον υποτάξαντα, επ’ ελπίδι 21 ότι και αυτή η κτίσις ελευθερωθήσεται από της δουλείας της φθοράς εις την ελευθερίαν της δόξης των τέκνων του Θεού. 22 οίδαμεν γαρ ότι πάσα η κτίσις συστενάζει και συνωδίνει άχρι του νυν· 23 ου μόνον δε, αλλά και αυτοί την απαρχήν του Πνεύματος έχοντες και ημείς αυτοί εν εαυτοίς στενάζομεν υιοθεσίαν απεκδεχόμενοι, την απολύτρωσιν του σώματος ημών". (Ρωμ. 8:19–23)
Ο Χριστός ήρθε, όχι μόνο για να σώσει τους αμαρτωλούς, αλλά για να σώσει ολόκληρη την Δημιουργία. Όταν βλέπουμε την αναφορά «είδον ουρανόν καινόν και γην καινήν» (Αποκ. 21:1), θα πρέπει να το κατανοούμε ως «ολόκληρη την Δημιουργία». Δεν είναι κάτι που θα γίνει μόνο για εμάς ιδιαιτέρως.
Ο C.S. Lewis κάποτε παρατήρησε:
«Γι’ αυτό βρίσκομαι συχνά σε τέτοιου είδους αντιπαραθέσεις με τον σύγχρονο κόσμο: υπήρξα προσηλυτισμένος Ειδωλολάτρης που ζούσε ανάμεσα σε αποστάτες πουριτανούς».
Οι «αποστάτες πουριτανοί» που είχε στο μυαλό του ήταν οι πολίτες της νεωτερικότητας που έχουν τόσο διαζευχθεί από την Δημιουργία - και ο ένας από τον άλλον - ώστε να αναρωτιούνται αν η Δημιουργία επρόκειτο να έχει κάποια θέση στον Παράδεισο. Οι πουριτανοί που γέννησαν μια τέτοια νοοτροπία είχαν ήδη αποτινάξει τα Μυστήρια και τις οποιεσδήποτε άλλες υλικές πτυχές της αγαθής Δημιουργίας του Θεού από την ιδιαίτερη δική τους θρησκευτική φαντασία. Οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί δεν είναι αντι-υλιστές. Μάλιστα, ίσως να είμαστε από τους λίγους αληθινούς υλιστές μέσα στον σύγχρονο κόσμο.
Η διακονία του Χριστού ανάμεσά μας συνδεόταν πλήρως με τον υλικό κόσμο. Θεράπευσε με πτύελο και λάσπη και πλύσιμό μέσα στο νερό. Το τάισμα των 5.000 ανθρώπων δεν ήταν αντι-υλικό ούτε είχε άγνοια της πείνας τους. Διεύρυνε με θαυμάσιο τρόπο την πραγματικότητα των πέντε μόλις άρτων και δύο ψαριών, έτσι ώστε ακόμα και τα όρια της Δημιουργίας συμμετείχαν στην αφθονία του ουρανού.
Η αναφορά «Ειδωλολάτρης» του Lewis ήταν μια αναγνώριση πως η φαντασία του ήταν γεμάτη από ιστορίες και μύθους για θεότητες που κατοικούσαν σε δέντρα και ποτάμια, πηγές και εποχές. Ο Παγανισμός που είχε στο μυαλό του ήταν όντως βαθιά συνυφασμένος με όλα τα κτιστά πράγματα. Ο Χριστιανισμός που ήρθε στα πάτρια νησιά του (ο ίδιος ήταν στην πραγματικότητα Βορειοϊρλανδός που αργότερα σπούδασε και έζησε στην Αγγλία) από τους Αποστολικούς χρόνους, σε καμία περίπτωση δεν σκανδαλίσθηκε με την θρησκευτική θέση της φύσης σε εκείνους τους πολιτισμούς. Αρκεί να διαβάσει κανείς τον «Θώρακα του Αγίου Πατρικίου» για να αντιληφθεί πόσο ομαλά ο Χριστιανισμός συμπεριέλαβε και την Φύση:
"…σηκώνομαι από τον ύπνο σήμερα, διά
της δυνάμεως του ουρανού,
του φωτός του ήλιου,
της λάμψης του φεγγαριού,
του μεγαλείου της φωτιάς,
της ταχύτητας του κεραυνού,
της δυνατής πνοής του ανέμου,
του βάθους της θάλασσας,
της σταθερότητας της γης,
της σκληρότητας του βράχου….
Σηκώνομαι από τον ύπνο σήμερα, δια
της δυνάμεως του Θεού για να με πλοηγεί,
της ισχυρότητας του Θεού για να με στηρίζει…"
Χαμογελώ όταν βλέπω βιβλία που αναφέρονται σε «Κελτική πνευματικότητα», γνωρίζοντας ότι δεν είναι τίποτα άλλο από τον Ορθόδοξο Χριστιανισμό εκφραζόμενο από ένα συγκεκριμένο λαό – τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο.
Όλα αυτά, ωστόσο, είναι δύσκολα πράγματα για τους «πουριτανούς» απογόνους της νεωτερικότητας. Στις προσπάθειές τους να καθαρίσουν τον κόσμο από κάθε ίχνος (Ρωμαιο)καθολικισμού, βοήθησαν στην έναρξη ενός εκκοσμικευμένου Χριστιανισμού, στερημένου από μυστήριο και τα Μυστήρια (παρά μόνο σαν μια νοητική άσκηση). Η κατηγορία τους για «δεσιδαιμονία» των Χριστιανών βοήθησε να σβηστεί το θαύμα του αρχικού οράματος της Δημιουργίας του Χριστιανισμού. Φυσικά, η νεωτερικότητα έχει αντικαταστήσει όλα αυτά σήμερα με την «αποφασισμένη πλέον επιστήμη» της κλιματολογίας, καθώς τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και τα συναφή υπόσχονται στον κόσμο μια νέα σωτηρία.
Το πρώτο μου βιβλίο, Everywhere Present (Πανταχού Παρών) προσπάθησε να επαναφέρει στους αναγνώστες το «μονώροφο σύμπαν», ένα κόσμο στον οποίο ακόμη και τα βακτήρια έχουν θεϊκό σκοπό και πεπρωμένο. Ήταν μια ευχάριστη πρόταση που μου έκανε ο εκδότης μου στη Ρωσία όταν το βιβλίο εκδόθηκε σε μετάφραση, να προστεθεί ένα κεφάλαιο, με ρωσική μετάφραση του «Θώρακα του Αγίου Πατρικίου». (Τώρα φαίνεται σαν ένα κεφάλαιο που λείπει στην αγγλική έκδοση...)
Πιστεύω πως ένα κεφάλαιο σε μεγάλο κομμάτι της χριστιανικής μας πίστης όντως λείπει στην παρούσα εποχή. Έχουμε χάσει τόσα πολλά.
Έχετε άραγε σκεφτεί για τα βακτήρια που θα κατοικούσαν στο πεπτικό σύστημα του Θεανθρώπου; Ομολογώ πως ούτε εγώ το είχα σκεφτεί. Εμείς τα χοϊκά πλάσματα της γης, φίλοι και συγκάτοικοι της χλωρίδας και της πανίδας, πρέπει να διεκδικήσουμε ξανά την ολότητα της Πίστεώς μας. Οι σύγχρονοι πουριτανοί σε όλο τον κόσμο είναι σήμερα πεινασμένοι για την πίστη που κάποτε είχαν καταδικάσει. Στην θέση της έχουν βάλει διάφορες μορφές τρέλας. Η λογική είναι σπάνια – όμως αυτή μπορεί να παρίσταται μόνο με την ολότητα.
Μια εκδοχή της Προσευχής του Ιησού που έμαθα στο Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή στο Έσσεξ λέει:
«Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησον ημάς και ολόκληρο τον κόσμο Σου».
Ο κόσμος στενάζει. Εσείς μπορείτε να τον ακούσετε;
Πηγή: hglory2
Να βλέπουμε τον Θεό στο πρόσωπο των παιδιών και να δώσουμε την αγάπη του Θεού στα παιδιά. Να μάθουν και τα παιδιά να προσεύχονται. Για να προσεύχονται τα παιδιά, πρέπει να έχουν αίμα προσευχομένων γονέων.
Όσιος Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης
Έπρεπε να ασχοληθεί με το δημογραφικό ο Ίλον Μασκ για να ξυπνήσουμε από το λήθαργο; - Και αυτό για 1-2 μέρες μέχρι να ξανακοιμηθούμε;
Γράφει ο Ελευθέριος Ανδρώνης
Μεγάλο ντόρο προκάλεσε στα εγχώρια μέσα, η ανάρτηση του μεγιστάνα Ίλον Μασκ που ανέφερε το προφανές για τον δημογραφικό θάνατο της χώρας μας, σημειώνοντας ότι «η Ελλάδα είναι μία από τις δεκάδες χώρες που βιώνουν πληθυσμιακή κατάρρευση λόγω των χαμηλών ποσοστών γεννήσεων». Και όχι μόνο αυτό, αλλά αναφέρεται ότι η Ελλάδα θα είναι η πρώτη χώρα που θα καταρρεύσει από τους υπερβάλλοντες θανάτους και τους τραγικούς δείκτες γονιμότητας.
Τα συστημικά site έβγαλαν ως αντίδραση μια μάλλον… θιγμένη συμπεριφορά, αντιτείνοντας ότι ναι μεν ισχύουν τα όσα λέει ο Μασκ, αλλά το link που χρησιμοποίησε είναι από ένα site «συνωμοσιολόγων», «ψεκασμένων» και «ρωσόφιλων». Πρόκειται για το κλασσικό κουστουμάκι που φοριέται σε όποιον φέρει αντισυστημικό αφήγημα, ακόμα και αν είναι ένα τεράστιο γρανάζι του συστήματος, όπως είναι ο Ίλον Μασκ.
Φαίνεται ότι δούλεψε ξανά η επικοινωνιακή «μονταζιέρα» του Μαξίμου που δεν θέλει να ξυπνούν οι Έλληνες από τη δημογραφική «νιρβάνα» τους, παραμονές των ευρωεκλογών. Και έτσι σύσσωμη η μιντιοκρατία ύψωσε φωνή διαμαρτυρίας στον ενοχλητικό (για τώρα) μεγιστάνα, σαν να του έλεγε: «δεν θα μας πεις εσύ κύριε Ίλον Μασκ πώς θα καταστρέψουμε τη χώρα μας – την καταστρέφουμε μια χαρά και χωρίς υποδείξεις».
Για άλλη μια φορά βέβαια, χάθηκε η ουσία του θέματος. Το ότι δηλαδή φτάσαμε να είμαστε μια από τις πιο άγονες κοινωνίες στην ανθρωπιστική έρημο της Ευρώπης. Σε μια ήπειρο που πλέον θα λέγεται Γηραιά, όχι λόγω ιστορίας (αφού και αυτή την απαρνείται), αλλά λόγω ηλικιακού μέσου όρου των ευρωπαίων. Και το πιο γέρικο κορμί είναι αυτό της βασανισμένης Ελλάδας (τρίτη πιο γερασμένη χώρα στην ΕΕ μετά από Πορτογαλία και Ισπανία), που η κυβέρνηση έχει παραδώσει ολοκληρωτικά στις ορέξεις των διάφορων «μνηστήρων» της.
Είναι τέτοια η μαζική αποβλάκωση που έχει καταφέρει το εγχώριο σύστημα, που ένα εθνικό ζήτημα το οποίο θα έπρεπε να βρίσκεται καθημερινά στη δημόσια συζήτηση, χρειάζεται να το «μπεγλερίσει» στο διαδικτυακό καφενείο του ο Ίλον Μασκ για να προκαλέσει ντόρο. Και λέγοντας για ντόρο, εννοούμε ότι θα ασχοληθεί ο κόσμος για 1-2 μέρες καταθέτοντας ο καθένας την «αποψάρα» του και μετά η ημιβυθισμένη βαρκούλα μας θα βάλει ξανά πλώρη για τα πελάγη της αδιαφορίας.
Η «περίεργη» αυτοκτονική χώρα που λέγεται Ελλάδα
Κρίμα που δεν ενημέρωσαν τον Ίλον Μασκ ότι εδώ πέρα είμαστε… σοβαρό κράτος και έχουμε υπουργείο Οικογένειας που απεφάνθη ότι η μητρότητα κάνει κακό στην καριέρα. Τι να μας πει και η ψυχοσωματική ολοκλήρωση της γυναίκας, όταν έχουμε Instagram, TikTok, OnlyFans και επιδοματικό Gov.gr για τις δύσκολες ώρες;
Ζούμε σε μια χώρα που προσφάτως ανακαλύψαμε ότι η βία γίνεται «έμφυλη», αλλά η ευθύνη για τη νέα ζωή αντιμετωπίζεται πλέον ως «άφυλη».
Ζούμε σε μια χώρα που δικαιωματιστικές «περσόνες» κήρυξαν πόλεμο στην αγορά για τα βρεφικά ρούχα που προσδίδουν βιολογικό φύλο (μπλε για το αγοράκι – ροζ για το κοριτσάκι κλπ), αλλά δεν τους καίγεται καρφάκι αν αυτό το μωρό ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, αν το σπίτι που μένει θα εκπλειστηριαστεί, αν θα μεγαλώσει σε μια κοινωνία χωρίς ελευθερία σκέψης και έκφρασης, χωρίς ιδιωτικότητα, χωρίς κοινωνική πρόνοια, χωρίς ισότιμες ευκαιρίες, χωρίς δικαιοσύνη.
Δεν δίνουν δεκάρα αν οι νέες γενιές μεγαλώνουν «βομβαρδισμένες» από μια woke κουλτούρα που έχει μετατρέψει τη νεολαία σε θηρία που αλληλοσπαράσσονται για να καταβροχθίζουν ψευτοδικαιώματα.
Οι δικαιωματιστές απαιτούν να προσκυνήσεις τον αυτοπροσδιορισμό του κάθε περουκοφόρου που δηλώνει «γυναίκα», αλλά την ανεξίτηλη βιολογική σφραγίδα που βάζει η ίδια η φύση στο βρέφος, τη θεωρούνε «στερεότυπο» που πρέπει να εκλείψει από τη βρεφική ηλικία. Θέλουν να δημιουργήσουν σύγχυση και ψυχολογικά αδιέξοδα στα παιδιά από τα γεννοφάσκια τους.
Ζούμε σε μια χώρα που το μέλλον της νέας Ελλάδας συνθλίβεται στις συμπληγάδες πέτρες του ΛΟΑΤΚΙσμου και του νεοφεμινισμού, τα δύο κοινωνικά οχήματα που τορπιλίζουν τη βιολογία, την οικογένεια, τη γονεϊκότητα, τη διαφυλική ισορροπία και τον φυσικό ερωτισμό.
Ζούμε σε μια χώρα που δίνεται υπουργική ντιρεκτίβα στα ξενοδοχεία να στήσουν το «λάβαρο» του ουράνιου τόξου και να μιλάνε με το σεις και με το σας στους εκπροσώπους του ροζ ολοκληρωτισμού, αλλά η νεαρή μητέρα αγκομαχάει «με την κοιλιά στο στόμα» για 700 ευρώ και δεν καταφέρνει να πάει ούτε μέχρι τη Λούτσα, ζει σε αβάσταχτο ενοίκιο και πληρώνει 30 ευρώ το βρεφικό γάλα και 50 ευρώ τις πάνες του μήνα.
Ζούμε στη χώρα όπου επιβάλλεται το «διαστημικό» πρόστιμο πέρα από κάθε σωφρονιστική λογική, των 120.000 ευρώ για 4 κουταβάκια που κατέληξαν ζωντανά στα σκουπίδια (30.000 η… μουσούδα), αλλά δεν υπάρχει καμία συνέπεια για 300.000 έμβρυα που δολοφονούνται ετησίως και καταλήγουν επίσης στα σκουπίδια.
Ζούμε σε μια χώρα που για τα εγκλήματα που εξυπηρετούν τη woke ατζέντα εφευρίσκουμε βαρύγδουπους όρους (βλέπε «γυναικοκτονία»), αλλά για τα εγκλήματα που δεν την εξυπηρετούν χρησιμοποιούμε όσο πιο «light» αοριστολογίες μπορούμε, για να μην ξυπνήσει από το λήθαργο καμιά συνείδηση (βλέπε «διακοπή κύησης»).
Ζούμε σε μια χώρα όπου η μητρότητα και η πατρότητα θεωρούνται καταπίεση, η οικογένεια θεωρείται «brandname» που μοιράζει το κράτος, η γέννα θεωρείται πάρεργο της καριέρας, η γυναίκα υποκαθίσταται από «θηλυκότητες», ο άντρας είναι «πατριαρχικός» κατηγορούμενος μέχρι αποδείξεως του εναντίου, η μήτρα γίνεται κοινόχρηστο σούπερ μάρκετ για τους κατέχοντες και η ευλογημένη πολυτεκνία παρουσιάζεται ως βιολογικός «μαζοχισμός».
Και ζούμε σε μια χώρα που ολοένα και βαθαίνει το χάσμα μεταξύ γονιού και παιδιού λόγω εγκατάλειψης αξιών από τους πρώτους. Και την ανατροφή του παιδιού την αναλαμβάνει το τάμπλετ, η τηλεόραση και η ψηφιακή βιομηχανία του Πιερρακάκη.
Κανείς δεν λέει το προφανές: η υπογεννητικότητα της Δύσης αφορά χριστιανικές χώρες που βουλιάζουν στην αθεΐα και ως κοινωνικό φαινόμενο συμπορεύεται με τη μεγιστοποίηση της απιστίας στις κοινωνίες. Αυτή είναι η πρωταρχική ρίζα του κακού και όλα τα άλλα είναι παραφυάδες της. Όσο η Δύση εγκαταλείπει τον Θεό, τόσο εγκαταλείπει τη ζωή. Όχι μόνο την αιώνια, αλλά και την επίγεια. Είμαστε παγιδευμένοι σε ένα σπιράλ θανάτου που το μόνο που μπορεί να μας βγάλει από εκεί είναι η μετάνοια και η επιστροφή στις χριστοκεντρικές αξίες ζωής. Γιατί μόνο αυτά μπορούν να κρατήσουν στην τροχεία της ζωής των άνθρωπο, τόσο για τον πρόσκαιρο όσο και για τον επουράνιο προορισμό του.
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΤΕ ΕΛΕΥΘΕΡΑ
ΟΤΙ ΣΑΣ ΑΡΕΣΕΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΡΕΛΟ-ΓΙΑΝΝΗ
αλλά μην νοιώθετε «λύπη»
που αντιγράφουμε τα δικά σας ,
χωρίς να σας ρωτήσουμε...
Για την παράγκα μας
είναι γ ε λ ο ι ό τ η τ α η λεγόμενη
«δεοντολογία περί πνευματικών δικαιωμάτων!»